*
*
*
*
*
bạn nhờ tôi viết về nghệ thuật
rằng tôi nghĩ gì về những tác phẩm của bạn
khi chúng ta mới quen nhau, vì bất đồng ngôn ngữ,
chúng ta cứ đoán để hiểu
bạn nhìn thấy không?
trông thấy không?
cứ như thế mãi, chúng ta đã đặt tên cho mỗi vật
từ ngữ biểu thị đã sinh ra để bọc lại thế giới
khi chúng ta biết nói, bạn thú nhận rằng
« nghệ thuật » tiếng Pháp là : « l’Art »
phát âm tiếng Việt : « lạc »
củ lạc nuôi voi và hà mã trong công viên
khi chúng ta chia tay nhau, mỗi người, mỗi việc
tôi, con đường thô tục
bạn, cái đẹp trần tục
tôi có thể kể về cuộc sống của bạn đang ngợi ca, rằng những bức
hình chụp lại và được bạn tạo ra , và cả ánh sáng của chiếc hộp đen
là kẻ trộm đã đâm thủng hiện tại, phóng thích sự vĩnh hằng và sự lưu vãng nơi xa, giam hãm nơi đây, nơi của thời đại xã hội và ngôn từ
nó cứ sinh sôi nảy nở, trong mỗi chúng ta, một cách sáng tỏ
này, đây này,
nhìn xem! thấy không?
đứa trẻ tinh ranh, ngọn núi bị xâm phạm ở Việt Nam, nó nằm trong đôi mắt của em trai Paul đang bẫy chim, và cả bụi đá mà Maël đang mài, nó được tìm lại trên con đường dẫn đến trại giam, nơi giam hãm những người ngoại quốc chạy tị nạn, thức tỉnh để biết mình lại bị trục xuất sang nơi khác, cát bụi này che lấp giọng nói của những người vô danh, nó được tích tụ trong đống đất đỏ bên lề đường, để vỡ ra như những vì sao, cát bụi đó lại được tìm thấy trong những kẽ nứt trên tay của Guy, trong vườn cây ăn quả mà ông ấy trồng cho tới kiệt sức
tôi giơ tay chào, cảm động vì nắm đất cầm trong tay ông, để dành lại cho con cháu mai sau
và cả những tấm hình của bạn
trong khi Maël đang mài mặt giếng, còn những người khác thì đang
dựng hàng dào thép mắc đầy gai, chung một thế giới, khác khoảnh khắc
bạn biết nắm lấy ánh sáng dữ dội của cả hai phía,
con người khủng hoảng, ham lam điều vô nghĩa
có một vẻ đẹp thật là lạ
là những gì bạn thấy và bạn cho tôi xem
tôi thấy khó chịu khi bạn cầm máy chụp tôi, vì khoảng cách giữa máy, tôi với bạn và thế giới - mãi cho đến lúc nó in sâu trong bạn, để sau đó hú hí cười, bình luận, về tất cả, ngoại trừ những gì bạn đã thấy, và thỉnh thoảng một chút thôi, chính là ở đây, giống như một phép mầu, những câu chuyện đan xen vào nhau
bạn thấy chưa? thấy rồi!
và thế là tôi thấy bạn, người thợ dệt, linh, người dệt đời
giống như trước đây, cô đã dệt bầu trời với các vì sao, che khoác chúng ta, dệt tình thương diễn giải từ ánh sáng, bằng những sợi chỉ sống, ngang, dọc
cùng hay vô
ngôn ngữ
tôi muốn sống và sáng tác cùng bạn
Thư của Rita Meharg gửi Linh
Saint-Aubin, tháng 9, 2016